नवी दिल्ली, दि. ६ (पीसीबी) : शहर पोलिस आणि महाराष्ट्र सरकारला ‘बदनाम’ करण्याच्या उद्देशाने अभिनेता सुशांतसिंग राजपूत यांच्या निधनानंतर विविध सोशल मीडिया प्लॅटफॉर्मवर तयार करण्यात आलेली 80 हजाराहून अधिक बनावट खाती मुंबई पोलिसांनी उघडपणे ओळखली आहेत. दरम्यान, अशी बनावट खाती उघडणारे कोण आहेत त्याचा सखोल तपास वरिष्ठ पातळीवर सुरू आहे.
मुंबई पोलिसांच्या सायबर युनिटने एक अहवाल तयार केला आहे, त्यानुसार सोशल मीडियावर मोठ्या प्रमाणावर बनावट खाती उघडण्यात आली होती. त्यात #justiceforsushant आणि #SSR सारख्या हॅशटॅगसह इटली, जपान, पोलंड, स्लोव्हेनिया, इंडोनेशिया, तुर्की, थायलंड, रोमानिया आणि फ्रान्स यासारख्या देशांतून अपलोड केल्या आहेत. ट्विटरच्या ट्रेंडिंग विषयांवर गेमिंग करण्याच्या उद्देशाने स्वयंचलित बॉट्स नियमितपणे हॅशटॅगच्या आसपासच्या रहदारी वाढविण्यासाठी वापरले जातात. या परिसरामध्ये ‘परदेशी’ खाती नियमितपणे वापरली जातात.
“आम्ही परदेशी भाषेतील पोस्ट्स ओळखली कारण # #justiceforsushant #sushantsinghrajput and #SSR सारख्या हॅशटॅगचा वापर केला गेला. आम्ही अधिक खाती पडताळणीच्या प्रक्रियेत आहोत, असे वरिष्ठ आयपीएस अधिकाऱ्याने त्या हिंदुस्थान टाईम्स या वृत्तपत्राला सांगितले.
या अहवालात असेही म्हटले आहे की, मुंबई पोलिस आयुक्त परमबीर सिंग यांनी सायबर सेलला कथित बनावट खात्यांची चौकशी करुन माहिती तंत्रज्ञान कायद्यांतर्गत गुन्हे नोंदवण्यास सांगितले आहे. मुंबई पोलिसांविरूद्ध अशा प्रकारे मोहिम राबविण्यात आली, ज्यावेळी कोरोना साथीच्या आजारात ८४ पोलिसांचा मृत्यू झाला होता आणि तब्बल ६,००० पोलिसांना कोरोनाची बाधा झाली होती. त्यावेळी पोलिसांचे मनोधैर्य खचले होते. मुंबई पोलिसांची प्रतिमा खराब करण्यासाठी आणि आमची तपासणीची दिशा बदलण्यासाठी अगदी ठरवून राबविलेली ही मोहिम होती, असेही त्यांनी सांगितले.
ते म्हणाले की, सोशल मीडियावर मुंबई पोलिसांना केवळ बदनाम करण्यासाठी अशा प्रकारची बनावट खाती तयार केली गेली. मुंबई पोलिसांनी या प्रकरणाचा तपास सुरू केला होता आणि अभिनेत्याचा हा मृत्यू ही आत्महत्याच असल्याचे सांगितले होते. राजपूतच्या कुटुंबीयांनी खुनाचा आणि आत्महत्येचा आरोप केल्यावर बिहार पोलिसांनी अभिनेत्याची जोडीदार रिया चक्रवर्ती याच्याविरूद्ध गुन्हा दाखल केला. अभिनेता कंगना रनौत यांच्यासह अनेकांनी मुंबई पोलिसांच्या या प्रकरणात योग्य प्रकारे चौकशी करण्याच्या क्षमतेवरच शंका उपस्थित केली होती. याच संदर्भात राजपूत यांना न्याय मिळावा या मागणीसाठी सोशल मीडिया मोहीम सुरू झाली. मुंबई पोलिसांच्या सायबर सेलच्या अहवालानुसार हॅशटॅग लोकप्रिय करण्यासाठी स्वयंचलित बॉट्स किंवा विदेशी खाती वापरली जात होती. या प्रकरणाची चौकशी सीबीआयने अखेर केली.
अभ्यासामध्ये असे दिसून आले आहे की, भाजपाने षडयंत्र सिद्धांताचा प्रचार केला.
मिशिगन विद्यापीठाने नुकत्याच केलेल्या अभ्यासात असे आढळले आहे की, अभिनेताच्या मृत्यूशी संबंधित कट रचनेचा सिद्धांत लावण्यासाठी भाजपाच्या सदस्यांची भूमिका होती. यामध्ये सोशल मीडियाचा ट्रेंड, हाताळणी, नमुने आणि राजकारणी, प्रभाव असणाऱ्या व्यक्ती, पत्रकार आणि मीडिया हाऊस यांची 14 जून (राजपूत मृत्यू झाल्याच्या दिवसापासून) आणि 12 सप्टेंबर दरम्यानची छायाचित्रे पाहिली. अफवांचे कारखाना आणि मुंबई पोलिस, महाराष्ट्र सरकार आणि बॉलिवूड कलाकारांवरील ट्रोल हल्ल्यामागे ते होते, असेही स्पष्ट झाले आहे.
“आकडेवारीतून‘ आत्महत्या ’या कथनला‘ खून’ असे प्रस्ताव देण्याच्या दृष्टीने राजकारण्यांनी, विशेषत: भाजपाने महत्त्वाची भूमिका बजावली आहे. बातमीच्या चक्रात लवकर मानसिक आरोग्य आणि उदासीनतेकडे लक्ष देण्याची वास्तविक संधी होती, परंतु या कथांमध्ये पटकन प्रेरणादायक घटना घडल्या, ”असे म्हणतात.
मुंबई पोलिसांना बदनाम कऱण्यात भाजपच्या या हितचिंतकांनी, विविध भागधारकांनी आणि विशेषत: भाजपच्या राजकारण्यांनी जोरदार ट्रोल केले. महाराष्ट्र सरकारलाही त्यात पध्दतशीर लक्ष्य केले होते, असे अभ्यासानुसार म्हटले आहे. पोलिसांवर हल्ला हे निमित्त होते, तर खरे टार्गेट राज्य मंत्रिमंडळ आणि राज्याचे गृहमंत्री अनिल देशमुख आणि देशातील सर्वाधिक ट्रोल झालेले पर्यावण मंत्री आदित्य ठाकरे होते. राजपूत हे बिहारचे होते, तेथे या महिन्याच्या शेवटी निवडणूक होणार आहेत. त्यामुळे सुशांत सिंह प्रकऱणातून राजकीय लाभ मिळविण्याचाही भाजपचा प्रयत्न होता, असाही आरोप करण्यात आला आहे. शनिवारी एम्सच्या फॉरेन्सिक डॉक्टरांच्या सहा सदस्यांच्या पथकाने सुशांत सिंह राजपूत हा आत्महत्या करून मरण पावला, असे सांगून राजपूतची हत्या होण्याची शक्यता नाकारली आहे.
या अहवालावर प्रतिक्रिया व्यक्त करताना मुंबईचे पोलिस आयुक्त सिंह म्हणाले की, त्यांच्या पोलिसांनी या प्रकरणाचा तपास अत्यंत व्यावसायिकपणे केला होता. सीबीआयने एम्सच्या डॉक्टरांचे पॅनेल तयार केले होते. त्यांनीही आमच्या तपासणीचे औचित्य सिद्ध केले. काही लोक वगळता इतर कोणालाही आमच्या तपासाची माहिती नव्हती तरीही अनेकांनी तपासावर नाहक टीका केली याचा खेद वाटतो, असेही त्यांनी सांगितले.
