भारताला सुरुवातीपासूनच अध्यात्मिक वारसा लाभलेला आहे. रहस्यमय आणि प्राचीन मंदिरांची कोणतीही कमतरता भारतात नाही. आपल्याला देशाच्या कानाकोपऱ्यात काही मंदिरे पाहायला मिळतील. यापैकी बरीच मंदिरे चमत्कारी आणि रहस्यमय मानली जातात. आज अशाच एका मंदिराबद्दल आपण जाणून घेणार आहोत, ज्याला रहस्यमय म्हटले तर ते चुकीचे ठरणार नाही, कारण असे म्हटले जाते की, ‘या मंदिराच्या दगडावर थाप मारली तर त्यातून डमरूचा आवाज येतो’ वास्तविक हे एक शिव मंदिर आहे, ज्यास आशिया खंडातील सर्वोच्च शिव मंदिर असल्याचा दावा केला जातो.
हे मंदिर हिमाचल प्रदेशमधील सोलनमध्ये आहे, या मंदिराला जतोली शिव मंदिर म्हणून प्रसिद्ध आहे. दक्षिण-द्रविड शैलीत बांधलेल्या या मंदिराची उंची सुमारे 111 फूट आहे. मंदिराची इमारत बांधकाम कलेचा एक एक उत्तम नमुना आहे.
या मंदिराविषयी असे मानले जाते की भगवान शिव पौराणिक काळात येथे आले आणि काही काळ राहिले. नंतर १९५० च्या दशकात स्वामी कृष्णानंद परमहंस नावाचे एक बाबा इथे आले, ज्यांच्या मार्गदर्शनाखाली जटोली शिवमंदिराचे बांधकाम सुरू झाले. 1974 साली त्यांनी या मंदिराचा पाया घातला. तथापि, १९८३ मध्ये त्यांनी समाधी घेतली, परंतु मंदिराचे बांधकाम थांबविण्यात आले नाही, तर मंदिर व्यवस्थापन समितीने हे काम पाहिले.
जटोली शिव मंदिर पूर्णपणे तयार होण्यासाठी सुमारे 39 वर्षे लागली. कोट्यवधी रुपये खर्च करून बांधलेल्या या मंदिराची सर्वात खास बाब म्हणजे ती देश-विदेशातील भाविकांनी दान केलेल्या पैशांनी बांधली गेली आहे. हेच या कारणास्तव बनण्यास तीन दशकांपेक्षा अधिक काळ लागला.
या मंदिरात विविध देवी-देवतांच्या मूर्ती स्थापित केल्या आहेत, तर मंदिरात एक स्फटिक मणि शिवलिंग आहे. याशिवाय येथे भगवान शिव आणि माता पार्वती यांच्याही मूर्ती स्थापित केल्या आहेत. त्याचवेळी मंदिराच्या वरच्या टोकाला 11 फूट उंच सोन्याचे कलशही बसविण्यात आले असून त्या कलशामुळे मंदिर आणखीनच विशेष बनते.
