नागपूर, दि . २४ ( पीसीबी ) : नागपूर पोलिसांच्या गुन्हे शाखेने एका मोठ्या कारवाईत १५० कोटी रुपयांच्या बनावट जीएसटी बिलिंग रॅकेटचा पर्दाफाश केला आहे, ज्यामध्ये कथित मास्टरमाइंडसह पाच प्रमुख आरोपींना अटक करण्यात आली आहे. या कारवाईने शहरातील व्यावसायिक वर्तुळात खळबळ उडाली आहे.
संतोष उर्फ बंटी रामपाल साहू (52), त्याचा भाऊ जयेश रामपाल साहू (36), ब्रिजकिशोर रामनिवास मनिहार (59), ऋषी हितेश लखानी (21) आणि आनंद विनोद हरडे (33) अशी अटक केलेल्यांची नावे आहेत. हे सर्व नागपूरचे रहिवासी आहेत. त्यांचे साथीदार – अविनाश साहू, राजेश साहू आणि अंशुल मिश्रा – सध्या फरार आहेत.
पश्चिम बंगालमधील रहिवासी विश्वजित रॉय (३९) यांनी तक्रार दाखल केल्यानंतर हा घोटाळा उघडकीस आला. हुगळीमध्ये फास्ट-फूड स्टॉल चालवणारा रॉय जून २०२४ मध्ये त्याचा बालपणीचा मित्र सूरज केडिया याच्या निमंत्रणावरून काम मिळण्याच्या आशेने नागपूरला आला होता.
रॉय यांनी आरोप केला की त्यांची ओळख आरोपींशी स्मॉल फॅक्टरी एरियामधील प्रीतम कॉम्प्लेक्समध्ये झाली. त्यांनी त्यांना गुंतवणूक परताव्याचे आमिष दाखवून त्यांचे आधार आणि पॅन कार्ड घेतले, नंतर या कागदपत्रांचा वापर करून त्यांच्या नावावर क्षितिज एंटरप्रायझेस ही फर्म नोंदणीकृत केली. उद्योग मंत्रालयात या फर्मला लघु उद्योग म्हणून खोटे नाव देण्यात आले आणि त्यांच्या ओळखीखाली जीएसटी प्रमाणपत्र आणि बँक खाते तयार करण्यात आले.
पोलिसांनी दिलेल्या माहितीनुसार, सप्टेंबर ते डिसेंबर २०२४ दरम्यान क्षितिज एंटरप्रायझेसच्या नावाने ९६.३९ कोटी रुपयांचे बनावट बिल जारी करण्यात आले. या प्रकरणात विविध कंपन्यांना कोणताही माल न देता बनावट बिल देणे समाविष्ट होते. कायदेशीर बँकिंग चॅनेलद्वारे पेमेंट प्राप्त झाले, रोख स्वरूपात काढले गेले आणि काही भाग बिल खरेदीदारांना परत करण्यात आला, ज्यामुळे कर चुकवण्यास मदत झाली.
जेव्हा रॉयने त्या गटाचा सामना केला तेव्हा त्यांनी त्याला जिवे मारण्याची धमकी दिल्याचा आरोप आहे. नंतर त्याला कळले की अवध एंटरप्रायझेस ही आणखी एक फर्म त्याच्या मित्र मिथुन राजपांडेच्या कागदपत्रांचा वापर करून बनावटपणे तयार करण्यात आली होती आणि ₹५९.५१ कोटी किमतीची बनावट बिले तयार करण्यासाठी वापरली जात होती.
रॉय यांच्या तक्रारीनंतर, गुन्हे शाखेने तपास सुरू केला आणि फसव्या कंपन्या आणि आर्थिक गैरव्यवहारांचे एक अत्याधुनिक नेटवर्क उघडकीस आणले. लकडगंज पोलिस ठाण्यात गुन्हा दाखल करण्यात आला, ज्यामुळे पाच आरोपींना अटक करण्यात आली. ही टोळी ऑनलाइन गेमिंग आणि हवाला ऑपरेशनमध्ये देखील सहभागी असल्याचे वृत्त आहे.
या रॅकेटचे सूत्रधार बंटी साहू आणि ब्रिजकिशोर मनिहार असल्याचे सांगितले जाते. एकेकाळी रद्दी चोरी करणारा बंटी त्याच्यावर नागपूर आणि शेजारच्या राज्यांमध्ये अनेक गंभीर गुन्हे दाखल आहेत. त्याला वेळोवेळी अटकही झाली आहे. तो अविनाश साहू आणि ऋषी लखानी यांच्या मदतीने बँक व्यवहार करतो. मनिहार स्वतःला जीएसटी कर सल्लागार म्हणतो. त्याचा जीएसटीमध्ये खोलवर प्रवेश असल्याचे आढळून आले आहे. अंशुल मिश्रा हा त्याचा जवळचा सहकारी आहे. मनिहार त्याच्याशी संबंधित बनावट बिलांच्या खरेदीदारांना अंशुलकडे पाठवतो.
तपासकर्त्यांचा असा विश्वास आहे की या गटाने ७० हून अधिक बनावट कंपन्या चालवल्या होत्या, त्यापैकी बहुतेकांनी गरीब किंवा संशयास्पद व्यक्तींच्या कागदपत्रांचा वापर करून नोंदणी केली होती, त्यापैकी बरेच कामगार किंवा आर्थिकदृष्ट्या कमकुवत घटकातील होते. या व्यक्तींना त्यांच्या ओळखीचा गैरवापर होत असल्याची अनेकदा माहिती नव्हती किंवा कायदेशीर परिणामांच्या भीतीने पळून गेले होते.
या घोटाळ्यामुळे कर फसवणूक आणि मनी लाँडरिंगद्वारे अनेक शंभर कोटींचे नुकसान झाले असावे, असे सूत्रांचे म्हणणे आहे. या कंपन्यांच्या सविस्तर ऑडिटमध्ये आणखी आर्थिक अनियमितता उघड होण्याची अपेक्षा आहे. गुन्हे शाखा फरार आरोपींचा शोध सुरूच ठेवत आहे आणि तपासाचा विस्तार करण्यासाठी जीएसटी विभाग आणि आर्थिक गुप्तचर विभागांशी समन्वय साधत आहे.
