नवी दिल्ली, दि. २६ : दिवाळखोरी, एका वर्षापेक्षा जास्त काळ निष्क्रियता आणि इतर कारणांमुळे गेल्या दोन वर्षांत २८,००० हून अधिक स्टार्टअप्स बंद पडले आहेत. २०२३ मध्ये हा आकडा १५,९२१ होता आणि २०२४ मध्ये तो १२,७१७ होता.
फायनान्शियल एक्सप्रेसच्या अहवालानुसार, डेटा इंटेलिजेंस प्लॅटफॉर्म ट्रॅक्सननुसार, या दोन वर्षांत बंद होणाऱ्या भारतीय स्टार्टअप्सची संख्या २०१९ ते २०२२ दरम्यानच्या तीन वर्षांत बंद पडलेल्या २,३०० स्टार्टअप्सपेक्षा खूपच जास्त आहे.
त्याचप्रमाणे, २०२४ मध्ये सुरू झालेल्या स्टार्टअप्सची संख्या देखील केवळ ५,२६४ पर्यंत घसरली, तर २०१९ ते २०२२ दरम्यान दरवर्षी सरासरी ९,६०० हून अधिक स्टार्टअप्स सुरू होत होते. या वर्षी आतापर्यंत फक्त १२५ स्टार्टअप्स सुरू झाले आहेत.
सूत्रांनी दिलेल्या माहितीनुसार, ज्या क्षेत्रांमध्ये बहुतेक स्टार्टअप्स बंद झाले आहेत त्यात अ‍ॅग्रीटेक, फिनटेक, एडटेक आणि हेल्थटेक यांचा समावेश आहे. असे म्हटले जात आहे की या क्षेत्रांमध्ये स्टार्टअप्सच्या अपयशाचे मुख्य कारण सुरुवातीच्या काळात मोठ्या प्रमाणात भांडवली गुंतवणूक होती, ज्यामुळे रोख खर्च खूप जास्त झाला आणि कोणत्याही किंमतीत वेगाने वाढण्याचा विचार प्रबळ झाला. यासोबतच, ग्राहकांना जास्त काळ टिकवून ठेवू न शकण्याची समस्या देखील होती, ज्यामुळे ऑपरेटिंग खर्चात आणखी वाढ झाली.
ट्रॅक्सनच्या मते, २०२१ मध्ये स्टार्टअप अधिग्रहणांची संख्या २४८ वरून गेल्या वर्षी १३१ पर्यंत कमी झाली. वेगवेगळ्या स्टार्टअप्सना एकत्र आणण्यासाठी एकत्रित प्रयत्नांचा अभाव हे अधिग्रहणाच्या संथ गतीचे एक कारण आहे. शिवाय, या कारणामुळे असे व्यवसाय सतत बंद पडत आहेत. या वर्षी आतापर्यंत २५९ स्टार्टअप्स बंद पडले आहेत; येत्या काही महिन्यांत ही संख्या आणखी वाढू शकते असे तज्ज्ञांचे म्हणणे आहे.
