दि . १७ ( पीसीबी ) – भारताने फूटपाथ दुरुस्त केला तोपर्यंत चीन रुग्णालय, पूल, इमारत आणि रेल्वे लाईन बांधू शकतो: निराश दिल्लीवासी
ET ऑनलाइनअंतिम अपडेट: एप्रिल १५, २०२५, ०१:४१:०० PM IST
दिल्लीतील द्वारका येथील एका भारतीय रहिवाशाने फूटपाथ दुरुस्त करण्यात आलेल्या विलंबाबद्दल निराशा व्यक्त केली आणि नोकरशाहीच्या अकार्यक्षमतेवर प्रकाश टाकला. एक आठवडा चालणारे काम चार महिन्यांत संपले आणि त्यात कोणतीही प्रगती झाली नाही. रहिवासी भारताच्या मंद पायाभूत सुविधांची तुलना चीनच्या शहरे, उत्पादन आणि तंत्रज्ञानातील जलद विकासाशी करतो.
तंत्रज्ञानाच्या वर्चस्वाच्या जागतिक शर्यतीत, भारताला चंद्रावर लक्ष केंद्रित करण्यापासून विश्रांती घ्यावी लागेल आणि त्याच्या पदपथांची दुरुस्ती करून सुरुवात करावी लागेल. किमान, द्वारकेतील एका निराश रहिवाशाने असेच सुचवले आहे, कारण फुटपाथच्या किरकोळ दुरुस्तीचे काम एका अकल्पनीय नोकरशाही ब्लॅक होलमध्ये बदलले आहे.
आर्थिक सल्लागार, पर्यावरणवादी आणि लेखक मनोज अरोरा यांनी अलीकडेच सोशल मीडियावर दिल्लीतील द्वारका येथील त्यांच्या सोसायटीबाहेर चार महिन्यांच्या पदपथ दुरुस्तीच्या कथेवर प्रकाश टाकला.
पदपथाचा दोन मीटरचा एक छोटासा भाग खराब झाला होता आणि दुरुस्तीच्या कामाला एक आठवडा लागण्याची अपेक्षा होती – ही वेळ भारतीय मानकांनुसार देखील उदार वाटत होती.
तरीही, चार महिने उलटूनही, पदपथ अजूनही उद्ध्वस्त अवस्थेत आहे आणि कोणतेही काम दिसत नाही.
जीवनातील छोट्या छोट्या गोष्टी
अरोराची तक्रार सोपी आहे: एक तुटलेला फूटपाथ जो नोकरशाहीच्या अकार्यक्षमतेच्या गोगलगायीच्या गतीचे परिपूर्ण रूपक बनला आहे.
“भारतीय मानकांनुसार दुरुस्तीचे काम जास्तीत जास्त एका आठवड्यात पूर्ण होण्याची अपेक्षा होती. प्रत्यक्षात, खाजगीरित्या केले गेले, ते एका दिवसाचे काम आहे,” असे त्यांनी X (पूर्वीचे ट्विटर) वर लिहिले, त्यांनी सोडून दिलेल्या जागेचे फोटो शेअर केले.
“कंत्राटदाराने काम थांबवले आहे आणि गेल्या एका महिन्यापासून कोणतेही काम नाही. कोणतेही अधिकारी आमचे ऐकत नाहीत. आपण आणखी कुठे जावे?”
दृष्टिकोनासाठी, अरोरा यांनी विनोदी पद्धतीने, परंतु थोड्याशा संतापाच्या भावनेने, भारतीय पायाभूत सुविधा प्रकल्पांच्या गतीची तुलना चीनच्या वीज-वेगवान विकासाशी केली.
चीनचा प्रश्न
भारत फूटपाथ दुरुस्त करण्यासाठी संघर्ष करत असताना, चीन संपूर्ण शहरे बांधण्यात, पॉवरहाऊसेस तयार करण्यात आणि एआय, रेल्वे आणि सेमीकंडक्टर सारख्या तंत्रज्ञानात प्रगती करण्यात व्यस्त आहे.
अरोरा यांच्या मते, “आम्हाला या पदपथाची दुरुस्ती करण्याची आशा असतानाच, चीनने १,००० खाटांचे रुग्णालय + दहा मजली इमारत + पूल + ३०० किमी लांबीचा पूर्णपणे कार्यरत रेल्वे मार्ग बांधला असता.”
ही तुलना कदाचित विनोदी वाटेल, परंतु ती पायाभूत सुविधांच्या विकासातील तफावत अधोरेखित करते.
चीनच्या पायाभूत सुविधांमध्ये आक्रमक गुंतवणूक (२०१५ पासून १.७ ट्रिलियन डॉलर्सपेक्षा जास्त) ने ते उत्पादन क्षेत्रात रूपांतरित केले आहे, परंतु भारताचा उत्पादन विकास अजूनही त्याच्या सुरुवातीच्या टप्प्यात आहे, सरकारच्या राष्ट्रीय उत्पादन मोहिमेचे उद्दिष्ट हळूहळू प्रगती करणे आहे, असे बिझनेस टुडेच्या अहवालात म्हटले आहे.
तथापि, खरा विडंबन असा आहे की पदपथ – कोणत्याही शहराच्या पायाभूत सुविधांचा एक छोटासा, जरी आवश्यक भाग – त्वरित दुरुस्ती करण्याच्या आपल्या क्षमतेबाहेर आहे.
अरोरा यांची निराशा स्पष्ट आहे: “कृपया मला असे सांगू नका की आपण पदपथ बांधू शकत नाही कारण, चीनप्रमाणे, आपल्याकडे लोकशाही आहे.”
