दि . ९ ( पीसीबी ) – अमेरिका आणि चीनमधील व्यापार युद्ध वाढत असताना आणि डोनाल्ड ट्रम्प यांचे परस्पर कर लागू होत असताना, चीनने बुधवारी तीव्र प्रतिक्रिया देत अनेक उपाययोजना केल्या, ज्यात तीव्र प्रत्युत्तर शुल्क, अमेरिकन कंपन्यांवर निर्बंध आणि जागतिक व्यापार संघटनेत (WTO) दाखल केलेली नवीन तक्रार यांचा समावेश आहे.
बीजिंगने घोषणा केली की ते गुरुवारपासून अमेरिकन वस्तूंवर ८४ टक्क्यांपर्यंतचे शुल्क लादतील, जे पूर्वी घोषित केलेल्या ३४ टक्क्यांपेक्षा जास्त आहे. चीनने WTO कडे एक नवीन तक्रार देखील दाखल केली, ज्यामध्ये असा इशारा देण्यात आला की अमेरिकेचे शुल्क जागतिक व्यापार स्थिरतेसाठी गंभीर धोका निर्माण करतात आणि डोनाल्ड ट्रम्पच्या कर कारवाईला प्रतिसाद म्हणून १२ अमेरिकन कंपन्यांना त्यांच्या निर्यात नियंत्रण यादीत समाविष्ट केले आणि इतर सहा कंपन्यांना त्यांच्या अविश्वसनीय संस्थांच्या यादीत समाविष्ट केले.
“चीनवर अमेरिकेने कर वाढवणे ही चुकीव्यतिरिक्त एक चूक आहे, जी चीनच्या कायदेशीर हक्कांचे आणि हितसंबंधांचे गंभीर उल्लंघन करते आणि नियमांवर आधारित बहुपक्षीय व्यापार प्रणालीला गंभीरपणे कमकुवत करते,” असे चीनच्या अर्थ मंत्रालयाने एका निवेदनात म्हटले आहे.
ट्रम्प प्रशासनाने चिनी वस्तूंवर १०४ टक्के कर लादल्यानंतर चीनचे प्रत्युत्तरात्मक पाऊल उचलण्यात आले. ट्रम्प यांनी डझनभर देशांवर “परस्पर” कर लागू केले आहेत, ज्यामध्ये चिनी वस्तूंवरील मोठ्या प्रमाणात कर समाविष्ट आहे, ज्यामुळे जागतिक व्यापार युद्ध आणखी भडकले आहे.
चीनने ट्रम्पच्या कर लागू करण्याविरुद्ध “शेवटपर्यंत लढण्याची” शपथ घेतली आहे आणि चर्चा सुरू करणाऱ्या इतर अनेक देशांप्रमाणे व्हाईट हाऊसशी चर्चा करण्याचे कोणतेही संकेत दिलेले नाहीत.
जगातील दोन सर्वात मोठ्या अर्थव्यवस्थांमधील आर्थिक देवाणघेवाण “जवळजवळ संतुलित” असल्याचे बीजिंगने म्हटले आहे. चीन सरकारने अमेरिका-चीन व्यावसायिक संबंधांवर एक श्वेतपत्र प्रसिद्ध केले आहे ज्यामध्ये त्यांनी जगातील दोन आघाडीच्या अर्थव्यवस्थांमधील व्यापारी अंतर “अपरिहार्य” म्हटले आहे.
चीनने अमेरिकेच्या पुढील कर उपाययोजनांविरुद्ध WTO कडे एक नवीन तक्रार दाखल केली आहे. त्यांनी WTO ला सांगितले की “परिस्थिती धोकादायकपणे वाढली आहे”. व्यापार संघटनेला दिलेल्या निवेदनात, चीनने म्हटले आहे की, “प्रभावित सदस्यांपैकी एक म्हणून, चीन या बेपर्वा कृतीबद्दल गंभीर चिंता आणि ठाम विरोध व्यक्त करतो. परस्पर कर हा व्यापार असमतोलावर उपाय नाही – आणि कधीही होणार नाही. त्याऐवजी, ते उलटफेर करतील, ज्यामुळे अमेरिकेचेच नुकसान होईल”.
चीनच्या वाणिज्य मंत्रालयाने घोषणा केली की त्यांनी १२ अमेरिकन कंपन्यांना त्यांच्या निर्यात नियंत्रण यादीत आणि सहा कंपन्यांना त्यांच्या अविश्वसनीय संस्थांच्या यादीत समाविष्ट केले आहे, जे गुरुवारपासून प्रभावी आहेत. निर्यात नियंत्रण यादीत समाविष्ट केलेल्या कंपन्यांमध्ये अमेरिकन फोटोनिक्स आणि नोवोटेक यांचा समावेश आहे, ज्यांना आता दुहेरी वापराच्या वस्तूंच्या निर्यातीवर बंदी घालण्यात येईल.
अविश्वसनीय संस्थांच्या यादीत समाविष्ट केलेल्या कंपन्यांना – शील्ड एआय आणि सिएरा नेवाडा कॉर्पोरेशनसह – चीनशी संबंधित आयात आणि निर्यात क्रियाकलापांमध्ये सहभागी होण्यास तसेच देशात गुंतवणूक करण्यास मनाई असेल.
गेल्या आठवड्यात, ट्रम्पच्या “मुक्ती दिन” शुल्काच्या प्रतिसादात चीनने अमेरिकेतून आयात केलेल्या सर्व वस्तूंवर ३४ टक्के शुल्क, दुर्मिळ पृथ्वी खनिजांवर निर्यात नियंत्रणे आणि इतर अनेक उपाययोजनांची घोषणा केली. त्यानंतर ट्रम्पने चीनमधून येणाऱ्या वस्तूंवर अतिरिक्त ५० टक्के शुल्क लावले आणि म्हटले की त्यांच्याशी वाटाघाटी संपुष्टात आल्या आहेत.
चीनच्या वाणिज्य मंत्रालयाने अलिकडच्या एका निवेदनात म्हटले आहे की जर अमेरिका त्यांचे आर्थिक आणि व्यापार निर्बंध आणखी वाढवण्याचा आग्रह धरत असेल, तर “चीनकडे आवश्यक प्रतिकार करण्याची आणि शेवटपर्यंत लढण्याची दृढ इच्छाशक्ती आणि भरपूर साधन आहे”.
अमेरिकेचे म्हणणे आहे की चीनसोबत त्यांची व्यापार तूट लक्षणीय आहे, म्हणजेच ते निर्यातीपेक्षा चीनकडून जास्त आयात करते. अमेरिकेच्या आकडेवारीनुसार, २०२४ मध्ये चीनने देशाला केलेली निर्यात अंदाजे ४४० अब्ज डॉलर्स इतकी होती – जी चीनला केलेल्या अमेरिकन निर्यातीच्या जवळपास तिप्पट होती, जी सुमारे १४५ अब्ज डॉलर्स होती.
