दि . १२ ( पीसीबी ) – भारत आणि पाकिस्तान यांच्यातील लष्करी कारवाईच्या चार दिवसांत जम्मू आणि काश्मीरमध्ये पाच मुलांसह २१ भारतीय नागरिकांना आपले प्राण गमवावे लागले, असे पोलीस आणि जिल्हा अधिकाऱ्यांनी सांगितले.
बुधवार ते शनिवार दरम्यान झालेल्या कारवाईत भारतीय सशस्त्र दलाचे पाच सदस्यही मारले गेले.
पहलगाम दहशतवादी हल्ल्याला प्रत्युत्तर म्हणून ७ मे रोजी भारतीय लष्कराने केलेल्या हल्ल्यांसह – ऑपरेशन सिंदूर असे सांकेतिक नाव – वाढलेल्या चकमकी थांबविण्यासाठी भारत आणि पाकिस्तानने एक करार केला.
पाकिस्तानी सैन्याने जम्मू आणि काश्मीरमध्ये नियंत्रण रेषेवरील भारतीय गावांवर वारंवार गोळीबार करून हल्ल्यांना प्रत्युत्तर दिले.
केंद्रशासित प्रदेशाच्या जम्मू भागात सर्वाधिक जीवितहानी झाली. पाकिस्तानी सैन्याच्या जोरदार तोफखान्यात पुंछ जिल्ह्यात पंधरा जणांचा मृत्यू झाला.
मृतांमध्ये जैन अली आणि त्याची बहीण उर्वा फातिमा यांचा समावेश होता. ७ मे रोजी पूंछ शहरातील त्यांच्या घराबाहेर तोफखाना कोसळल्याने १४ वर्षांची जुळी मुले, दोघेही पाचवीत शिकत होती, त्यांचा मृत्यू झाला. कुटुंब सुरक्षित ठिकाणी जात असतानाच मुलांचे वडील रमीज खान या गोळीबारात जखमी झाले.
त्या दिवशी पुंछ शहरातील तिच्या घराच्या आवारात बसलेली सात वर्षांची मुलगी मरियम खातून हिचाही गोळीबारात मृत्यू झाला.
पूंछ जिल्ह्यातील मानकोट गावात, बुधवारी ३२ वर्षीय बलविंदर कौर हिचा मृत्यू झाला. तीन मुलांची आई असलेल्या कौरचा सर्वात धाकटा मुलगा फक्त दीड वर्षांचा आहे.
७ मे रोजी पूंछ येथील मदरसा झिया-उल-उलूममध्ये लहान मुलांना शिकवणारे ४६ वर्षीय धर्मगुरू कारी मुहम्मद इक्बाल यांचीही हत्या करण्यात आली. त्यांच्या हत्येनंतर, अनेक दूरचित्रवाणी वाहिन्यांनी त्यांना “दहशतवादी” म्हणून ओळखले होते, ज्याला ७ मे रोजी पाकिस्तानवर झालेल्या भारतीय हल्ल्यात “निष्क्रिय” करण्यात आले होते.
धर्मगुरूच्या कुटुंबाने या आरोपांना तीव्र आक्षेप घेतला. पूंछ पोलिसांनी एक निवेदन जारी करून स्पष्ट केले की इक्बाल हा “स्थानिक समुदायातील एक आदरणीय धार्मिक व्यक्ती होता आणि त्याचा कोणत्याही दहशतवादी संघटनेशी संबंध नव्हता”.
पुंछमधील दोन दुकानदार बुधवारी गोळीबारात ठार झाले. त्यांच्या कुटुंबातील एकमेव कमावता ५५ वर्षीय अमरीक सिंग एक लहान किराणा दुकान चालवत होता. ते दुकान उघडण्यासाठी बाहेर गेले असताना त्यांचा मृत्यू झाला. त्यांच्या पश्चात दोन मुली आणि एक मुलगा आहे. त्यावेळी अमरीक सिंगच्या दुकानाबाहेर असलेले ४८ वर्षीय स्थानिक दुकानदार रणजित सिंग यांचाही मृत्यू झाला.
बुधवारी सकाळी गुरुद्वारातून घरी जात असताना शेलच्या तुकड्यांनी ५४ वर्षीय निवृत्त सैनिक अमरजीत सिंग यांचा मृत्यू झाला.
त्या दिवशी पूंछमध्ये सहा जणांचा मृत्यू झाला, ज्यात १३ वर्षांचा मुलगा विहान भार्गव यांचा समावेश होता.
शनिवारी, पूंछमधील कांग्रा-गल्हुट्टा गावात शेलच्या तुकड्याने ५६ वर्षीय रशिदा बी हिचा मृत्यू झाला.
काश्मीर खोऱ्यात बारामुल्ला जिल्ह्यातील एकमेव नागरिक जखमी झाल्याची नोंद आहे. उरी भागात सीमेपलीकडून झालेल्या गोळीबारात ४७ वर्षीय गृहिणी नर्गिस बेगम यांचा मृत्यू झाला. हृदयविकार असलेल्या तिच्या १४ वर्षीय मुलीला सुरक्षित ठिकाणी हलवण्याचा प्रयत्न करताना बेगम यांचा मृत्यू झाला.
शनिवारी राजौरी जिल्ह्यातील औद्योगिक परिसरात शेलच्या तुकड्यांनी शेलच्या तुकड्यांनी बिहारमधील दोन रहिवासी – दोन वर्षीय आयशा नूर आणि ३५ वर्षीय मुहम्मद शोहिब यांचा मृत्यू झाला.
त्याच दिवशी, राजौरीचे अतिरिक्त जिल्हा विकास आयुक्त राज कुमार थप्पा हे त्यांच्या सरकारी निवासस्थानी गोळीबारात मृत्युमुखी पडले.
नागरिक नसलेले मृत्यू
बुधवारी, पूंछ येथे पाकिस्तानी गोळीबारात लष्कराचे लान्स नाईक दिनेश कुमार शहीद झाले.
जम्मू-काश्मीर लाईट इन्फंट्रीचे २५ वर्षीय रायफलमन सुनील कुमार यांचे शनिवारी आरएस पुरा सेक्टरमध्ये रात्रीच्या गोळीबारात आणि गोळीबारात झालेल्या जखमांमुळे निधन झाले.
भारतीय हवाई दलाच्या ३६ विंगमध्ये कार्यरत असलेले ३६ वर्षीय वैद्यकीय सहाय्यक सार्जंट सुरेंद्र कुमार मोगा हे १० मे रोजी उधमपूर येथे पाकिस्तानी हल्ल्यात मृत्युमुखी पडले.
त्याच दिवशी, जम्मूच्या आरएस पुरा सेक्टरमध्ये गोळीबारात सीमा सुरक्षा दलाचे उपनिरीक्षक मोहम्मद इम्तेयाज शहीद झाले.
हिमाचल प्रदेशचे रहिवासी आणि लष्कराचे सुभेदार मेजर पवन कुमार हे १० मे रोजी पूंछ येथील कृष्णा घारी सेक्टरमध्ये शहीद झाले.
