पुणे दि . १९ ( पीसीबी ) : विज्ञान शाखेतील १२ वी उत्तीर्ण विद्यार्थ्यांची शैक्षणिक वाटचाल बदलत आहे. पारंपरिक बी.एस्सी. अभ्यासक्रमांपेक्षा सध्या डेटा सायन्स, कृत्रिम बुद्धिमत्ता (AI), रोबोटिक्स, आणि मशिन लर्निंग यांसारख्या तंत्रज्ञान-केंद्रित बी.एस्सी. अभ्यासक्रमांना विद्यार्थ्यांची मोठी पसंती मिळत आहे. हा बदल विद्यार्थ्यांच्या करिअरला अधिक सुरक्षित दिशा देत असल्याचे शैक्षणिक क्षेत्रातील तज्ज्ञांचे म्हणणे आहे. अभियांत्रिकी (इंजिनीअरिंग) अभ्यासक्रमांच्या वाढत्या प्रवेश परीक्षांमधील स्पर्धा आणि शिक्षण शुल्काचा आर्थिक भार यामुळे हा बदल दिसून येत आहे. राष्ट्रीय शैक्षणिक धोरणानुसार, गुणांपेक्षा कौशल्यावर आधारित शिक्षणावर भर दिला जात आहे. यामुळे पूर्वी ७५ टक्क्यांपेक्षा जास्त गुण मिळवणारे विद्यार्थीच कॉम्प्युटर सायन्समध्ये बी.एस्सी.ला जात असत. मात्र, आता ६०-६५ टक्के गुण मिळवणारे विद्यार्थीही आपल्या आवडीनुसार आणि भविष्यातील संधी लक्षात घेऊन या नव्या अभ्यासक्रमांकडे वळत आहेत.
पारंपरिक निवडीला फाटा, आधुनिक अभ्यासक्रमांना प्राधान्य
पुणे, मुंबई, बंगळूर आणि हैदराबादसारख्या प्रमुख शैक्षणिक केंद्रांमध्ये बी.एस्सी. (कॉम्प्युटर सायन्स), डेटा सायन्स, एआय (AI), माहिती-तंत्रज्ञान (IT), रोबोटिक्स, ब्लॉकचेन आणि सायबर सिक्युरिटी यांसारख्या अभ्यासक्रमांची मागणी लक्षणीयरीत्या, म्हणजेच ३० टक्क्यांनी वाढली आहे. गेल्या काही वर्षांपासून, १२ वी विज्ञान शाखेतील विद्यार्थ्यांना अभियांत्रिकी हाच मुख्य पर्याय वाटायचा. मात्र आता बदलेले चित्र दिसून येत आहे. कंपन्या देखील नोकरी देताना केवळ शैक्षणिक गुण न पाहता, विद्यार्थ्यांमधील प्रत्यक्ष कौशल्याला अधिक प्राधान्य देत असल्याचे अभ्यासकांनी नोंदवले आहे.
सावित्रीबाई फुले पुणे विद्यापीठाचे विज्ञान व तंत्रज्ञान अधिष्ठाता डॉ. प्रमोद पाटील यांच्या मते, “आजच्या औद्योगिक क्षेत्रात ॲप्लिकेशन विकासाला महत्त्व आहे, ज्यामुळे कृत्रिम बुद्धिमत्ता, डेटा सायन्स, ब्लॉक चेन, सायबर सिक्युरिटी आणि मशिन लर्निंगमध्ये नोकरीच्या अनेक संधी उपलब्ध झाल्या आहेत. यामुळे विद्यार्थी पारंपरिक बी.एस्सी.ऐवजी या आधुनिक शाखांना पसंती देत आहेत.”
थोडक्यात, पुणे शहरात शैक्षणिक क्षेत्रात एक नवीन प्रवाह दिसून येत आहे, जिथे विद्यार्थी पारंपरिक शिक्षणाच्या मर्यादा सोडून, भविष्यातील तंत्रज्ञानाच्या गरजा पूर्ण करणाऱ्या कौशल्याधारित अभ्यासक्रमांना प्राधान्य देत आहेत.