प्रतिनिधी (दि. २५ एप्रिल) : जगातील चौथी सर्वात मोठी अर्थव्यवस्था बनण्याच्या दिशेने कॅलिफोर्नियाने एक महत्त्वाचा टप्पा ओलांडला आहे. जपानला आणि भारताला मागे टाकत कॅलिफोर्नियाने हे यश मिळवले आहे. आता कॅलिफोर्नियाची एकूण राष्ट्रीय उत्पादन (जीडीपी) $4.1 ट्रिलियन (41 खरब डॉलर्स) झाली आहे, ज्यामुळे तो अमेरिका, चीन आणि जर्मनीनंतर चौथ्या क्रमांकावर पोहोचला आहे. आंतरराष्ट्रीय नाणे निधी (IMF) आणि यूएस ब्यूरो ऑफ इकोनॉमिक एनालिसिसच्या नुकत्याच जारी केलेल्या आकडेवारीनुसार, कॅलिफोर्नियाने ही नवीन आर्थिक उंची गाठली आहे.
अमेरिकेतील एका राज्याने भारत आणि जपानसारख्या देशांना मागे टाकले आहे हे आश्चर्यकारक आहे. कॅलिफोर्नियाची आर्थिक यशोगाथा हे उदाहरण आहे की तंत्रज्ञान, शाश्वतता आणि धोरणात्मक सुधारणांच्या मदतीने एक राज्य आपली अर्थव्यवस्था कशी मजबूत करू शकते.
कॅलिफोर्नियाचा विकास आणि त्याचे श्रेय
कॅलिफोर्नियाचे गव्हर्नर गेविन न्यूजोम यांनी या यशाचा आनंद साजरा करताना राज्याच्या नवोन्मेष (Innovation), शाश्वतता (Sustainability) आणि पुरोगामी धोरणांना याचे श्रेय दिले आहे. न्यूजोम म्हणाले की ही उपलब्धी कॅलिफोर्नियाच्या विविध अर्थव्यवस्थेचा आणि लोकांसाठी केंद्रित धोरणांमध्ये केलेल्या गुंतवणुकीचा परिणाम आहे. त्यांनी राज्याच्या प्रगतीबद्दल अभिमान व्यक्त केला आणि सांगितले की जागतिक स्तरावरील आर्थिक संकटांना न जुमानता राज्याच्या विकासाने सतत वाढ दर्शविली आहे.
आर्थिक वाढीचा दर
आंतरराष्ट्रीय नाणे निधी आणि यूएस ब्यूरो ऑफ इकोनॉमिक एनालिसिसच्या आकडेवारीनुसार, 2024 मध्ये कॅलिफोर्नियाची अर्थव्यवस्था 6 टक्क्यांच्या दराने वाढली. ही वाढ अमेरिका (5.3 टक्के), चीन (2.6 टक्के) आणि जर्मनी (2.9 टक्के) यांसारख्या प्रमुख जागतिक अर्थव्यवस्थांपेक्षाही जास्त आहे. गेल्या चार वर्षांत, कॅलिफोर्नियाने जागतिक अनिश्चितता असूनही आपल्या जीडीपीमध्ये 7.5 टक्क्यांच्या दराने वाढ केली आहे, जी त्याची स्थिरता आणि मजबूती दर्शवते.
गव्हर्नर न्यूजोम यांचा भविष्याबद्दलचा संदेश
कॅलिफोर्नियाच्या वाढीबद्दल गेविन न्यूजोम यांनी राज्याच्या यशाची प्रशंसा केली, परंतु त्याचबरोबर त्यांनी व्यापार धोरणे आणि आयात शुल्क (टॅरिफ) यांसारख्या बाह्य घटकांबद्दल चिंता व्यक्त केली. त्यांचे मत आहे की हे घटक कॅलिफोर्नियाच्या भविष्यातील आर्थिक दिशा आणि विकासावर परिणाम करू शकतात आणि त्यासाठी काळजीपूर्वक नियोजन करण्याची गरज आहे.
भारत आणि कॅलिफोर्निया यांच्यातील अंतर
भारताच्या अर्थव्यवस्थेच्या विकासाच्या बाबतीत, कॅलिफोर्नियाच्या तुलनेत अजूनही काही अंतर आहे. मीडिया रिपोर्ट्सनुसार, भारत 2026 पर्यंत कॅलिफोर्नियाच्या जीडीपीला मागे टाकण्याची शक्यता आहे. भारताच्या अर्थव्यवस्थेच्या वाढीच्या अंदाजानुसार, 2024-25 मध्ये भारताची अर्थव्यवस्था 6.5 टक्क्यांच्या दराने वाढेल आणि 2026-27 पर्यंत हा दर 6.2 टक्क्यांच्या आसपास राहण्याचा अंदाज आहे. तथापि, IMF नुसार, ही वाढ जानेवारी 2025 च्या डब्ल्यूईओ अपडेटपेक्षा 0.3 टक्के कमी आहे. भारताने आपल्या विकासाच्या धोरणांवर आणि उद्योगांवर लक्ष केंद्रित केल्यास, कॅलिफोर्नियासारख्या विकसित अर्थव्यवस्थेशी स्पर्धा करणे शक्य होऊ शकते.
कॅलिफोर्नियाच्या अर्थव्यवस्थेचा आधार
कॅलिफोर्नियाची अर्थव्यवस्था विविध उद्योगांद्वारे चालविली जाते, ज्यात प्रामुख्याने तंत्रज्ञान, मनोरंजन, कृषी आणि हरित ऊर्जा यांचा समावेश आहे. कॅलिफोर्नियाच्या टेक उद्योगाची जागतिक यशोगाथा, जसे की सिलिकॉन व्हॅलीमध्ये स्थित कंपन्या, राज्याच्या अर्थव्यवस्थेला एक नवीन दिशा देत आहेत. याव्यतिरिक्त, राज्याची कृषी आणि हरित ऊर्जा क्षेत्रातील पाऊले देखील महत्त्वपूर्ण योगदान देत आहेत.
