मणिपुर, दि.२२ (पीसीबी) : आपल्यापैकी बहुतेक जण आपली पात्रता पुरेशी नसल्याची तक्रार करतात. पण जेव्हा आपण एखादी गोष्ट बनवण्याचे स्वप्न पाहतो, तेव्हा आपल्याकडे जे काही साधन आहे ते मिळवण्यासाठी आपण सर्वतोपरी प्रयत्न केले पाहिजेत. अशी या मुलाची कहाणी आहे.
मणिपूरमधील निंगोम्बम प्रेम यांनी कोणतेही प्रशिक्षण किंवा पदवी नसताना टाकाऊ धातू, पुठ्ठा आणि इलेक्ट्रॉनिक्सपासून अविश्वसनीय पोशाख तयार केला आहेत. इंफाळपासून 33 किलोमीटर अंतरावर असलेल्या थौबल जिल्ह्यातील हिरोक शहरातील मूळ रहिवासी असलेल्या प्रेमने त्याच्या घरी अनेक हस्तनिर्मित रोबोट यशस्वीरित्या तयार केले.
आयर्न मॅनच्या हेल्मेट आणि हाताच्या यांत्रिक आवृत्तीचे प्रात्यक्षिक केल्यानंतर प्रेम प्रथमच व्हायरल झाला, जो त्याने मूलतः त्याच्या YouTube चॅनेल, Kanglei Tech वर पोस्ट केला होता. प्रेमने सांगितले कि, जेव्हा त्याने वयाच्या १० व्य वर्षी रोबोट्स सायफाय चित्रपट पाहिला तेव्हा तो रोबोट्सकडे आकर्षित झाला होता. हाच चित्रपट होता ज्याने त्याला पहिल्यांदा रोबोट बनवण्याचा प्रयत्न केला.
निंगोम्बम म्हणाला कि, “घरी परतल्यानंतर, मी पाहिल्याप्रमाणे काहीतरी वेड्यासारखे डिझाइन करण्याचा माझा विचार केला. मी जवळच्या सायकल दुकानातून गोळा केलेल्या स्क्रॅपमधून रोबोट्सच्या पात्रांपैकी एकाची लहान प्रतिकृती बनवली. मी खूप सर्जनशील व्यक्ती आहे; एकदा मी एखादी गोष्ट पाहिली की, मी फक्त त्याचे कौतुक करत नाही, मी ते कसे डिझाइन करावे याची कल्पना करू लागतो. तो पुढे असंही म्हणाला कि, “मी आतापर्यंत अनेक रोबोट्स बनवले पण, ते सर्व ठेवण्यासाठी आमच्याकडे जागा नसल्यामुळे, मी माझे बहुतेक रोबो मोडून टाकतो आणि नवीन तयार करण्यासाठी सामग्रीचा पुनर्वापर करतो,”
गेल्या अनेक वर्षांपासून, प्रेम मार्वल आणि इतर सुपरहिरो हिरोचे दोन चित्रपट पाहत आहे. पण रॉबर्ट डाउनी ज्युनियरच्या आयर्न मॅनने त्याचे लक्ष वेधून घेतले. चित्रपट पाहिल्यानंतर, तो पात्र आणि स्टारचा कट्टर चाहता बनला. अशाप्रकारे त्याला तोच पोशाख पुन्हा तयार करायचा होता आणि त्याने आयर्न मॅनच्या शिरस्त्राण आणि हाताने सुरुवात केली. “मला आयर्न मॅनसारखे व्हायचे आहे. मला यंत्रमानव तयार करायचे आहेत जे पीडित लोकांसाठी जीवन सोपे करतात. मी शक्तीचा नव्हे तर यांत्रिकींचा चाहता आहे, म्हणून मी कॅप्टन अमेरिकेपेक्षा आयर्न मॅनला प्राधान्य देतो. मी मार्वलचा चाहता असल्याचेही त्याने सांगितले.
दिवसातील दोन तासांची गुंतवणूक करून, त्याने आयर्न मॅन हेल्मेट, मिनी कॅन रेफ्रिजरेटर रोबोट, रिअल स्टील रोबोटची प्रतिकृती, तयार केली असून ज्याला त्याने नॉईसी बॉय असे नाव दिले, अशा अनेक आवृत्त्या तयार केल्या आहेत. या बॉट्समध्ये एक आवश्यक हालचाली कार्य देखील आहे. त्याच्या हाय-टेक प्रयत्नांच्या उलट, तो मुलगा अतिशय नम्र पार्श्वभूमीतून आला आहे. त्याचे एक छोटेसे घर आहे ज्यात तो त्याच्या आई, बाबा आणि तीन बहिणींसोबत राहतो. त्याचे आईवडील अन्न विक्रेते आहेत आणि त्यातून मिळणाऱ्या तुटपुंज्या उत्पन्नावर संपूर्ण कुटुंबाचा उदरनिर्वाह चालतो.
प्रेम म्हणाला कि, “मी संपूर्ण दिवस रोबोट बनवण्यात घालवू शकत नाही. मला माझ्या आईला फूड स्टॉलवर पुरी आणि समोसे तळण्यात मदत करावी लागते, हे माझ्या कुटुंबाचे उत्पन्नाचे साधन आहे.” लोकांना हे माहित नाही कि, प्रेमकडे या तंत्रज्ञान क्षेत्रात कोणतीही पदवी नाही. त्याऐवजी तो इंफाळ कला महाविद्यालयातील ललित कला शाखेचा विद्यार्थी आहे. तरीही, त्याने मेकॅनिकल इंजिनिअरिंग करावे अशी त्याची इच्छा आहे.
“आर्थिक अडचणींमुळे मी यांत्रिक अभियांत्रिकी करू शकलो नाही,” तो म्हणाला. मात्र. तो कोणत्याही किंमतीला आपली निर्मिती देण्यास किंवा विकण्यास तयार नाही. प्रेम म्हणाला कि, ‘मी विकू इच्छित नाही कारण खरेदीदारांनी वापरलेल्या निकृष्ट दर्जाच्या साहित्याने (स्क्रॅप मेटल) फसवणूक करावी असे मला वाटत नाही. माझी निर्मिती मला व्यग्र ठेवते आणि लोकांना मदत करण्यासाठी काहीतरी चांगले करण्याचा विचार करण्यास प्रवृत्त करते,” असं त्याने आवर्जून सांगितलं. आनंद महिंद्रा यांनी दिलेल्या वचनाप्रमाणे त्याला योग्य शिक्षणासह पूर्णवेळ करिअर म्हणून रोबोटिक्सचा पाठपुरावा करण्याची संधी मिळावी अशी आमची मनापासून इच्छा आहे. त्याला खरोखरच खूप लांब, लांबचा पल्ला गाठायचा आहे.